Zwangerschapsdiabetes: wat eten en wat niet eten bij zwangerschapsdiabetes

Als je mij volgt op Instagram heb je het misschien wel meegekregen: ik heb zwangerschapsdiabetes. Bij een pretecho zag de verloskundige dat het buikje van onze baby wel erg bol was, en werd ik doorverwezen naar het ziekenhuis voor een onderzoek. Daar bleek ik precies een tiende onder de grens van 7.8 mmol/L te zitten bij de tweede prik. Verdere actie bleef uit. Helaas bleek bij de volgende groeiecho dat het buikje nog steeds erg groot was en werd ik nogmaals doorverwezen. Deze keer was de test heel duidelijk, met een waarde van 9.6 mmol/L is mijn bloedglucose te hoog. Diagnose: zwangerschapsdiabetes.

De diagnose, en dan?

Laat ik voorop stellen dat ik absoluut geen medisch specialist ben op dit gebied, maar ik wil graag mijn ervaringen over deze diagnose met jullie delen omdat het best veel impact heeft vind ik zelf. Want als je eenmaal deze diagnose hebt gekregen, wat dan? Mag je dan alleen nog maar koolhydraatarm eten? Mag je nooit meer een koekje? Veel vragen, maar gelukkig krijg je normaal gesproken uitstekende begeleiding vanuit het ziekenhuis.

Zwangerschapsdiabetes – wat mag je eten?

Misschien is je neiging om koolhydraten helemaal uit je eetpatroon te schrappen. Dat is echter helemaal niet de bedoeling! Je mag (moet) zeker koolhydraten eten, maar kies voor goede koolhydraten. Ook heel belangrijk – spreid ze over de dag zodat je pieken in je bloedsuiker te voorkomen. Overdag geen koolhydraten nemen zodat je ‘s avonds een pizza kunt eten, werkt (helaas) niet. Het is het beste om elke dag drie hoofdmaaltijden te nemen, en daarnaast 3-4 tussendoortjes.

Wat mag je eten bij zwangerschapsdiabetes? Denk bijvoorbeeld aan:

• Volkoren brood, beschuit of crackers, met hartig beleg (kaas, vleeswaren, groenten, ei, pindakaas)
• Volkoren pasta
• Zilvervliesrijst
• Aardappels
• Peulvruchten
• Vlees, vis en vleesvervangers
• Groenten (denk ook aan snackgroente als tussendoortje)
• Fruit mag ook, maar niet teveel tegelijk (ca 100 gram per keer) en maximaal 2x per dag
• Zuivel (let wel op combinaties, zo leidde in mijn geval de combi yoghurt + granola + fruit tot een stijging in mijn bloedsuiker, omdat je dan gecombineerd redelijk wat suikers binnenkrijgt. Uittesten dus!)
• Kaas
• Eieren
• Noten

Zwangerschapsdiabetes – wat mag je niet eten?

“Niet mogen” is misschien een beetje een sterke term, maar er zijn natuurlijk wel voedingsmiddelen die je liever niet neemt, of in ieder geval met mate. Voorbeelden:

• Vloeibare suikers uit frisdrank, vruchtensap en limonade (light frisdrank mag wel)
• Drink je koffie/thee zonder suiker
• Suikerrijke voedingsmiddelen als snoep, chocolade, koek en toetjes
• Producten met toegevoegde suikers, zoals vruchtenyoghurt
• Producten die rijk zijn aan koolhydraten (pizza, patat, pannenkoeken) -> door het hoge vetgehalte zal de piek in je bloedsuiker pas veel later komen, je hoeft dus een uur na het eten van zo’n maaltijd geen hoge bloedsuiker te hebben, maar de test geeft in zo’n geval dus een vertekend beeld!

Het is echt niet zo dat je helemaal niets lekkers meer mag, maar gebruik je gezonde verstand. Eet niet een hele reep chocolade maar houd het bij twee blokjes. Ga voor een perenijsje in plaats van een Magnum. En ga je uit eten? Neem dan een paar patatjes in plaats van een hele puntzak. Dit valt niet mee, ik vind het ook heel erg lastig en droom van de dag waarop ik weer alles in mijn mond kan stoppen zonder erbij na te denken, maar bedenk je dat dit gelukkig maar tijdelijk is en voor een heel goed doel!

Zwangerschapsdiabetes eetdagboek

Nadat de diagnose was vastgesteld, heb ik een week lang 4x per dag bloed moeten prikken (niet leuk, maar het is niet zo erg als het misschien klinkt). Een handige manier om te zien wat het effect is van je maaltijden op je bloedglucose waarde en daar heb ik dan ook veel van geleerd. Ik deel mijn eetdagboek met jullie én het effect dat dit op mij had:

Donderdag

Deze ochtend werd ik nuchter in het ziekenhuis geprikt, deze waarde was keurig: 4.6. Een ontbijt heb ik niet gehad, maar wel het suikerdrankje. Na het prikken was mijn waarde 9.6, te hoog dus. Vanaf dit moment moet ik zelf bloed prikken. Als ik thuiskom van het ziekenhuis neem ik een lunch: twee volkoren boterhammen. Eén met kaas, de andere met vega filet americain van tomaten. Na een uur moet ik prikken en de waarde is keurig: 5.4. Tussendoor snack ik een paar worteltjes. Het avondeten is onbedoeld koolhydraatarm: broccolirijst met extra groenten en warmgerookte zalm (die ik zelf nog een keer goed heb verhit). Een uur later is de bloedglucosewaarde dan ook laag: 5.2.

Vrijdag

Mijn nuchtere waarde is wederom prima: 4.2. De dietiste had al gewaarschuwd dat mijn ontbijt van yoghurt, granola & fruit voor een piek zou kunnen zorgen en daar had ze groot gelijk in. 200 gram yoghurt + 50 gram granola + 50 gram blauwe bessen zorgden voor een score van 7.7. Nog wel acceptabel, maar toch redelijk hoog. Met het ontbijt ga ik dus even experimenteren. Als lunch eet ik een restje van het eten van gisteravond. De warmgerookte zalm was op en heb ik vervangen door reepjes kipfilet. Erbij eet ik twee crackers met bietenroomkaas. Meteen erna een lekkere wandeling gemaakt en bij het prikken is de waarde 6.7. Halverwege de middag eet ik een appel als tussendoortje en ‘s avonds gaan we uit eten. Ik neem twee piepkleine stukjes brood met kruidenboter, tomatensoep als voorgerecht en als hoofdgerecht zalm met een paar aardappeltjes en groenten uit de oven. Hier scoor ik een 6.7 mee. Daarna nog een wandeling met de hond gemaakt.

Zaterdag

Nuchterwaarde wederom 4.2. Na een wandeling met de hond neem ik weer yoghurt met granola en blauwe bessen, maar ik neem wat minder: 150 gr yoghurt, 30 gr granola, 30 gr blauwe bessen en een schepje lijnzaad. Dat scheelt al een stuk, de score is nu 7.1 in plaats van de 7.7 van gisteren. Als tussendoortje neem ik wat kaas en de lunch bestaat uit twee volkoren boterhammen met een halve avocado en een gekookt eitje. Erna prik ik 6.2. Tussendoor proef ik een miniem stukje pompoen cheesecake om te kijken of hij lekker genoeg is om op de blog te zetten (Ja!) en we maken een lekkere wandeling met de hond. Als we terug zijn eet ik een zespri en een handje walnoten. Het avondeten bestaat uit volkoren pasta, ik neem een afgemeten portie van 100 gram gekookte pasta en daarbij tomatensaus met verse groenten, wat geraspte kaas en pijnboompitten. Na een uur prik ik 6.3. ‘s Avonds hebben we gezellig een spelletjesavond en snack ik blokjes kaas met chili-jam en wat brie.

Zondag

Nuchter prik ik 4.8. Ik besluit geen yoghurt te nemen vandaag maar een tosti van twee volkoren boterhammen met kaas, om te kijken wat voor effect dat heeft. Ik prik een uur later 6.9 dus heel veel verschil maakt dat niet. Later op de dag ga ik lekker uit lunchen en bestel een royale salade met geitenkaas, tomaat, spekjes, pijnboompitten en een balsamicodressing. Daarna prik ik 5.9. Als tussendoortje neem ik later op de middag een gekookt eitje en wat kaas. Het avondeten is simpel: pompoensoep met twee volkoren boterhammen met kruidenroomkaas. Toch prik ik vrij hoog: 7.9.

Maandag

Nuchterwaarde 4.4. Vandaag ontbijt ik met twee volkoren boterhammen, eentje met tomatentapenade en de andere met gerookte kipsalade. Een uur later prik ik 5.6. Als tussendoortje neem ik een zespri. Als lunch neem ik een restje pompoensoep met twee volkoren crackers erbij (eentje met pindakaas en gekookt ei, en eentje met bietenroomkaas). Na de lunch maak ik een wandeling. Erna prik ik 7.5, weer vrij hoog. Zou de pompoensoep zorgen voor een piek? ‘s Middags snack ik wat worteltjes. Als avondeten neem ik een hamburger met veel doperwtjes en 100 gr gebakken aardappels met wat mayonaise, erna prik ik 6.0. ‘s Avonds neem ik nog wat kaas. Ik heb weinig ‘cravings’ tijdens mijn zwangerschap, behalve dan kaas!!

Dinsdag

Nuchter prik ik héél laag: 3.9. Ik ontbijt hetzelfde als gisteren maar dan met een beker melk erbij. Dat neem ik heel soms en dan kan ik mooi even kijken wat het effect daarvan is. Nou, dat gaan we dus niet meer doen. Voor het eerst heb ik een echte piek: 8.8! Het is een erg rommelige dag op het werk, uiteindelijk neem ik geen tussendoortje maar lunch ik al heel vroeg, met drie volkoren crackers (2 met bietenroomkaas, 1 met pindakaas). Mijn dagelijkse wandeling na de lunch gaat ook niet lukken, om toch een beetje te bewegen doe ik één van mijn meetings op de ‘fiets-stoel’ die op het werk staat. Erna prik ik 6.3. Tussendoor eet ik wat snacktomaatjes en wortels. Nul zin om te koken, het avondeten wordt een koolhydraatarme maaltijdsalade met gerookte kip en avocado, met daarbij een klein donker rozijnenbroodje met blauwe kaas. Ik maak een lekkere wandeling met de hond en prik daarna 6.3. ‘s Avonds eet ik een appel.

Woensdag

Nuchter prik ik weer laag: 3.9. Voor het ontbijt experimenteer ik vandaag met 40 gram havermout die ik kook met 200 ml ongezoete amandelmelk. Voor erdoor een eetlepel 100% pindakaas en 50 gr blauwe bessen. Erna prik ik 6.8. Tussendoor eet ik wat snacktomaatjes en als lunch weer drie volkoren crackers. Deze keer twee met eiersalade en eentje met geitenkaas. De rest van het stukje geitenkaas eet ik er los bij op want ik heb veel trek! Vandaag neem ik wel tijd voor een after-lunch wandeling en daarna prik ik 6.4. Mijn middagsnack bestaat uit een paar worteltjes en een appel. Het avondeten is een schotel van linzen, paprika, champignons en een plakje bacon. Het is wat weinig dus ik eet er – gaan we weer – een stukje kaas bij. Het blijft niet veel en ik prik dan ook maar 5.8 en heb later op de avond veel trek. Ik neem 2 Tiny Tony’s (manmanman wat lekker na een week zonder zoete tussendoortjes, en samen maar 10 gram koolhydraten) plus een handje noten.

Conclusie

Het ziekenhuis was tevreden met mijn dagcurves, op een paar uitschieters na (die op 1x na allemaal onder de maximale waarde zijn gebleven) beoordeelden ze de waardes als ‘keurig’. De komende week moet ik nog 3 dagen een dagcurve bijhouden, en de weken erna 2 dagen per week. Ik realiseer me dat ik mazzel heb dat ik deze zwangerschapsdiabetes blijkbaar vrij eenvoudig onder controle kan houden door goed te letten op wat ik eet. Van de paar pieken die ik had, heb ik geleerd en daarna was het vrij eenvoudig om m

Drinken

Om het dagboek niet nóg langer te maken heb ik weggelaten wat ik heb gedronken. Dit was elke dag bijna 2 liter water, aangevuld met 2/3 kopjes thee (zonder suiker) en 1/2 kopjes koffie (zwart).

Beweging

Qua beweging heb ik gemiddeld 6.000 – 7.000 stappen per dag gezet. Mijn minimum aantal stappen is altijd 6.000, wat neerkomt op een uur per dag.

Geboorte & nazorg

Bij zijn geboorte bleek onze zoon Luuk uiteindelijk een zeer gemiddelde baby met een gewicht van 7 pond, en zijn buikje was helemaal niet groot. Toch bijzonder! Hij is wel een weekje te vroeg geboren, vlak voordat ik eigenlijk zou worden ingeleid (ook in verband met de zwangerschapsdiabetes). In principe is de zwangerschapsdiabetes ook meteen verdwenen na de geboorte, en dat bleek bij mij gelukkig ook het geval. Na de geboorte heb ik nog een paar keer moeten prikken en ben ik nog een keer op controle geweest in het ziekenhuis, maar mijn waardes waren steeds prima (en geloof me, na de geboorte ging ik LOS. Pizza, grote koeken, taart….) Genieten dat dit allemaal weer kon!

Disclaimer

Nogmaals, ik ben absoluut geen medisch professional / voedingsdeskundige en heb dit artikel geschreven uit mijn eigen ervaringen. Heb je vragen over zwangerschapsdiabetes, dan raad ik je aan om te rade te gaan bij een medisch professional of diëtist. En heb je zelf ervaringen die je graag wilt delen? Laat dan een een reactie achter onderaan dit artikel, vind ik superleuk!